Photo credit: Pelham Greenville
เพิ่งเขียนบล็อกถึง Sam Altmanไปตอนหนึ่ง เว็บต้นทางก็แนะนำให้อ่านโพสต์ยอดฮิตของเขาเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมา The days are long but the decades are short
Sam Altman ประธานของ Y Combinator เป็นคนหนุ่มรุ่นใหม่ เขาเคยทำแอพชื่อ Loopt (คู่แข่งของ Foursquare) และเคยเป็นศิษย์เก่าของ YC มาก่อน หลังขายบริษัทได้ในปี 2012 เขาก็ย้ายมาทำงานกับ YC เต็มตัว ทำให้อายุน้อยมากคือเพิ่ง 30 เท่านั้น
โพสต์นี้เขาเขียนเพื่อรำลึกถึงวันเกิด หลังจากมีเพื่อนถามว่าในรอบ 10 ปีที่ผ่านมา ในชีวิตมีเรื่องอะไรที่น่าจดจำบ้าง เขาจึงเขียนโพสต์นี้ขึ้นมาเพื่อส่งต่อประสบการณ์แก่ผู้อื่น
ผมอ่านแล้วรู้สึกว่าเขียนเป็นบทกวีดี เลยมาสรุปความเป็นภาษาไทยไว้ จุดมุ่งหมายคือให้กำลังใจมิตรสหายท่านหนึ่ง แต่ก็คิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นเช่นกัน (ทักษะการแปลแนวนี้ผมไม่ดีนัก แนะนำให้อ่านเวอร์ชันเต็ม)
1) อย่าละเลยครอบครัว เพื่อนฝูง หรือคู่รัก เราควรเลือกอยู่กับ 'เพื่อนสนิท'ไม่กี่คนมากกว่า 'คนรู้จัก'นับร้อย อย่าขาดการติดต่อกับเพื่อนเก่า บางครั้งก็ยอมอดนอนเพื่อใช้เวลาพูดคุยกับผู้คนสักหน่อย ไปร่วมงานปาร์ตี้บ้าง
2) ชีวิตไม่ใช่การลองชุด เวลาเป็นทรัพยากรที่มีจำกัดและผ่านไปเร็ว จงทำเฉพาะสิ่งที่ช่วยเติมเต็มและทำให้เรามีความสุข ดีกว่าจะพยายามทำตัวให้คนจดจำ เพราะมีไม่กี่คนหรอกที่ตายไปนานแล้วคนยังระลึกถึง จงอย่าทำสิ่งที่ทำให้เราไม่มีความสุข (ซึ่งมักจะเกิดเมื่อเราทำสิ่งที่คนอื่นขอให้เราทำ) อย่าพยายามรักษาสายสัมพันธ์กับคนที่เราไม่ชอบ จงตัดคนที่คิดลบกับเราออกไปจากชีวิต และอย่าหาข้ออ้างในการไม่ทำสิ่งที่จริงๆ แล้วเราอยากทำ
3) หนทางสู่ความสำเร็จคือจงทำสิ่งที่ควรทำ (the right thing to do) ซึ่งมักจะเป็นสิ่งที่จำเป็นต้องทำแต่มักถูกละเลย จากนั้นก็โฟกัส เชื่อในตัวเอง (โดยเฉพาะเมื่อมีคนมาบอกเราว่าอย่าทำเลย ไม่เวิร์คหรอก) สร้างสัมพันธ์กับผู้คนที่อยากช่วยเรา เรียนรู้ที่จะหาว่าใครบ้างมีทักษะความสามารถ และจงทำงานให้หนัก มันยากที่จะค้นหาว่าเราควรต้องทำอะไร เพราะเรามักโดนครอบงำโดยความคิดแรกของเราเสมอ
4) ในชีวิตการทำงานนั้นเป็นเรื่องยากที่เราจะทำงานได้ดี ในสิ่งที่เราไม่สนใจ และยากที่จะมีความสุขในชีวิต ถ้าเราไม่ชอบงานที่ทำ จงทำงานให้หนักแต่อย่าหนักถึงขั้นไม่เหลือชีวิตอยู่เลย จงตั้งเป้าว่าจะเป็นอันดับหนึ่งของโลกในสายงานที่เราทำ แม้ว่าปลายทางแล้วเราจะไปไม่ถึงอันดับหนึ่ง แต่การตั้งเป้าแบบนี้ย่อมทำให้อันดับของเราไม่เลวนัก จงค้นหาระบบการทำงานที่เหมาะกับตัวเอง อย่าเสียเวลาไปกับความไม่มีระเบียบทั้งหลาย อย่ากลัวที่จะเสี่ยงบางอย่างเพื่อหน้าที่การงานในอนาคต โดยเฉพาะเมื่ออายุยังน้อย คนส่วนใหญ่ไม่ได้วางแผนเส้นทางอาชีพของตัวเอง ดังนั้นขอให้คิดหนักๆ ว่าเราชอบอะไร จะประสบความสำเร็จในอาชีพนี้ได้อย่างไร และพยายามพูดคุยกับคนในอาชีพที่อยากทำ
5) เรื่องเงิน เงินอาจซื้อความสุขไม่ได้เสมอไป แต่เงินซื้ออิสรภาพได้ ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญ ภาวะขาดเงินเป็นความกดดันอย่างมาก ดังนั้นจงมีเงินมากพอในระดับที่ไม่ต้องเครียด แต่ก็ไม่ต้องถึงรวยขนาดซื้อเครื่องบินส่วนตัว การหาเงินมักสนุกกว่าการใช้เงิน แต่ที่ผ่านมาผมก็ไม่เคยเสียดายเงินที่ใช้จ่ายไปกับเพื่อน กับการหาประสบการณ์ใหม่ๆ กับการใช้เงินเพื่อซื้อเวลา การท่องเที่ยว และสนับสนุนในสิ่งที่เชื่อ
6) จงคุยกับคนให้มากขึ้น อ่านเนื้อหายาวๆ ให้มากขึ้น อ่านทวีตให้น้อยลง ดูทีวีให้น้อยลง ใช้เวลากับอินเทอร์เน็ตให้น้อยลง
7) อย่าเสียเวลาไปกับสิ่งที่เปล่าประโยชน์ คนส่วนใหญ่เสียเวลาโดยใช้เหตุ โดยเฉพาะในโลกธุรกิจ
8) อย่าหยิ่งผยอง จองหองกับผู้อื่น คำว่า "มั่นใจ" (confident) กับ "หยิ่งผยอง" (arrogant) นั้นต่างกัน จงเป็นแบบแรก
9) มีเป้าหมายที่ชัดเจนทุกวัน ทุกปี และทุกสิบปี
10) การวางแผนนั้นดี แต่ถ้ามีโอกาสอันดีวิ่งเข้ามาหา เราก็ควรแหกกรอบที่วางไว้เพื่อคว้าโอกาสนั้น อย่ากลัวที่จะเสี่ยง ผลลัพธ์อย่างหนึ่งของการทำงานหนักคือโอกาสดีๆ จะวิ่งเข้ามาหา แม้ว่าสุดท้ายแล้วเราจะต้องเป็นคนตัดสินใจอยู่ดีว่าจะคว้าโอกาสนั้นหรือไม่
11) จงหาผู้คนรายล้อมที่ฉลาด น่าสนใจ มีความฝันทะเยอทะยาน จงไปทำงานกับคนเหล่านี้หรือไม่ก็จ้างพวกเขา ความสนุกอย่างหนึ่งของการทำงานคือสร้างสายสัมพันธ์กับคนที่ยอดเยี่ยมเหล่านี้ จงใช้เวลากับคนที่น่าจะเก่งที่สุดในสายงานนั้นแต่กลับไม่เป็นที่รู้จัก เคยมีคำพูดว่า 'เราคือค่าเฉลี่ยของกลุ่มคนที่เราใช้เวลาด้วยเยอะที่สุด'ซึ่งนั่นเป็นความจริง
12) ลดภาระของสมองจากสิ่งรบกวนที่ไม่มีความสำคัญ คนส่วนใหญ่มักผิดพลาดเรื่องนี้ จงเอาเรื่องไร้สาระออกไปจากชีวิต พัฒนาวิธีคิดที่จะหลีกเลี่ยงกับเรื่องไม่เป็นเรื่องที่สั่งสมแล้วมารบกวนสมองของเรา โดยเฉพาะเรื่องที่เกี่ยวกับงาน
13) รักษาภาระค่าใช้จ่ายส่วนตัว (personal burn rate) ให้น้อย เพื่อให้เรามีโอกาสในชีวิตมากขึ้น
14) การพักร้อนเป็นเรื่องดีที่สุด
15) อย่าวิตกกังวลมากเกินไป ในชีวิตจริง สิ่งต่างๆ ในชีวิตมีความเสี่ยงน้อยกว่าที่เราคาดไว้ คนส่วนมากมักลังเลและไม่กล้าเสี่ยง ทำให้ข้อแนะนำต่างๆ มักเอนเอียงไปในทางที่ไม่เสี่ยงโดยธรรมชาติ (ดังนั้นเราต้องปรับกลับมาให้พอดี)
16) จงขอในสิ่งที่เราต้องการ (ask for what you want)
17) ถ้าเราคิดว่าในอนาคตจะเสียใจที่ไม่ทำสิ่งนี้ เราก็ควรทำมัน เพราะการเสียใจในภายหลังเป็นเรื่องแย่ ถ้าสงสัยหรือลังเล จงเดินหน้าลุย
18) ออกกำลังกาย กินอาหารให้ดี นอนให้หลับ ออกไปสัมผัสธรรมชาติบ่อยๆ
19) ออกไปช่วยเหลือผู้อื่นในแบบฉบับของเรา การช่วยเหลือคนเป็นงานไม่กี่อย่างในชีวิตที่ตอบโจทย์ทางใจ จงเป็นมิตรกับคนแปลกหน้า ไม่ว่าจะได้อะไรกลับมาหรือไม่ก็ตาม
20) วัยหนุ่มสาวเป็นเรื่องดี จงใช้มันอย่างคุ้มค่า ตอนอายุหลัก 20 ควรมีวินัยทางการเงิน แต่อย่าปิดกั้นตัวเองจนเกินไปจนเสียโอกาส เพราะเงินไม่สามารถซื้อเวลาช่วงหนุ่มสาวกลับมาได้
21) บอกรักพ่อแม่บ่อยๆ กลับไปเยี่ยมบ้านให้บ่อยเท่าที่จะทำได้
22) เรื่องร้ายๆ จะผ่านพ้นไปในที่สุด (this too shall pass)
23) จงหาความรู้อย่างหิวโหย
24) ทดลองทำสิ่งใหม่อยู่เรื่อยๆ เรื่องนี้สำคัญมาก เพราะการทำสิ่งใหม่จะช่วยให้เรารู้สึกว่าเวลาเดินช้าลง ความสุขเพิ่มขึ้น และชีวิตยังน่าสนใจอยู่เสมอ อีกทั้งไม่ทำให้เรายึดติดกับวิธีคิดแบบเดิมๆ มากเกินไป จงตั้งใจทำสิ่งใหม่ ใหญ่ และเสี่ยง ทั้งในแง่ชีวิตส่วนตัวและการงาน
25) จำได้ไหมว่าตอนเป็นวัยรุ่น เรารักแฟนขนาดไหน จงรักแฟนให้ได้ระดับเดียวกันในตอนนี้, จำได้รึเปล่าว่าตื่นเต้นกับของเล่นใหม่ในสมัยเด็กอย่างไร จงทำตัวมีความสุขและตื่นเต้นให้ได้เท่ากัน
26) อย่าทะเลาะกับคนอื่น และอย่าทุ่มเทสุดตัวเพื่อทำสงคราม จงเลือกสมรภูมิการรบอย่างระมัดระวัง
27) จงให้อภัย
28) อย่าวิ่งไล่ตามสถานะทางสังคม เพราะสถานะที่ไม่มีรากฐานที่มั่นคงจะอยู่กับเราไม่นาน
29) เกือบทุกสิ่งอย่างจะดีถ้าเราใช้หรือมีอย่างพอประมาณ อย่าเยอะเกินไป
30) การกลัวว่าจะมีชีวิตอย่างไร้ความหมาย (existential angst) เป็นเรื่องธรรมชาติ เกิดขึ้นได้เรื่อยๆ ทุกครั้งที่เราผ่านช่วงหักเหสำคัญของชีวิต เหตุผลหนึ่งที่คนทำงานหนักเพราะไม่อยากเสียเวลามาคิดเรื่องนี้
31) จงรู้คุณคน มองปัญหาอย่างเข้าใจ อย่าพร่ำบ่นมากเกินไป อย่าอิจฉาในความสำเร็จของผู้อื่น แต่จงจำไว้ว่าคนอื่นจะอิจฉาเมื่อเราสำเร็จ และเราต้องเรียนรู้ที่จะวางเฉยกับมัน
32) จงเป็นคนที่ลงมือทำ ไม่ใช่พวกดีแต่พูด
33) คนเราปรับตัวได้เสมอ ถ้ามีเวลามากพอ
34) ก่อนทำอะไรจงคิดก่อนสักเล็กน้อย และถ้าโกรธก็จงหยุดคิดสักพักก่อนทำอะไรลงไป
35) อย่าตัดสินคนอื่นเร็วเกินไป เราไม่มีทางรู้เบื้องหลังหรือเหตุจูงใจว่าทำไมเขาถึงทำเช่นนั้นหรือไม่ทำเช่นนี้ จงเอาใจเขามาใส่ใจเรา
36) หนึ่งวันยาวนาน แต่ระยะเวลาสิบปีกลับแสนสั้น จงใช้ให้คุ้มค่า